روف گاردن یا بام سبز: از طراحی تا اجرا با سورن بام

برای کاهش آلودگی هوای خانه در شهرهای بزرگ، می‌توان از طراحی و اجرای روف گاردن یا بام سبز روی پشت بام خانه استفاده کرد. پشت بام خانه‌ها، محلی برای دورهمی، مهمانی و حتی استراحت اهالی ساختمان بعد از روزهای سنگین کاری هستند. اجرای آن می‌تواند فضایی آرام و راحت را برای تمام اهالی فراهم کند. در طراحی روف گاردن، از کاشت گیاهان، درختچه، دیوار سبز، مسیرهای رفت و آمد، برکه و استخر مصنوعی، آبنما، آلاچیق مدرن شیشه‌ای برای دورهمی و… استفاده کرد.

گالری پروژه ها

انواع روف گاردن یا بام سبز

انواع روف گاردن می‌توانند با توجه به نوع کاربری، فضای قابل استفاده و نوع طراحی با همدیگر تفاوت‌هایی داشته باشند. پشت بام سبز به فضای سبزی گفته می‌شود که روی پشت‌بام ساختمان‌ها ساخته می‌شود و با توجه به طراحی و نوع پیاده‌سازی، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود.

انتخاب نوع آن بستگی به شرایط ساختمان، بودجه، کاربری مدنظر و نیازهای اقلیمی دارد. محوطه پشت بام می‌تواند به زیبایی ساختمان، کاهش اثر گرمایی، و بهبود کیفیت زندگی کمک بسیاری کند. در صورت تصمیم‌گیری، مشاوره با تیم‌های حرفه‌ای و متخصص در حوزه طراحی روف گاردن توصیه می‌شود.

روف گاردن لاکچری

شامل آلاچیق شیشه‌ای، گل و گیاه زینتی، درختچه، باربیکیو، طراحی مدرن فضای سبز، استخر و برکه مصنوعی و آبنما باشد.

روف گاردن دنج و کوچک

حتماً لازم نیست پشت بام بزرگی وجود داشته باشد. با انتخاب اقتصادی بین عناصر سازنده بام سبز طراحی می‌شود.

روف گاردن گسترده

نیاز به پشت بام بزرگ برای کاشت گیاهان و فضای سبز و استفاده تجاری

روف گاردن چوبی

ساخت عناصر بام سبز با چوب ترمو یا چوب حرارتی که در ساخت آلاچیق، مبلمان فضای باز، کف سازی، فلاورباکس و گلدان و موارد دیگر به کار می‌رود.

روف گاردن شیشه ای

با استفاده از شیشه بالکنی و دوجداره، شبیه به گلخانه اجرا می‌شود که در هر شرایط آب و هوایی، قابل اجرا است.

روف گاردن سنتی

با استفاده از عناصر سنتی بام سبز مانند، حوض، گل و گیاه ایرانی، آتشدان، مبلمان چوبی و طراحی سنتی اجرا می‌شود.

مزایای روف گاردن

فضای تفریحی و اجتماعی

ایجاد محیطی مناسب برای دورهمی و استراحت ساکنین.

بهبود شرایط محیطی

تولید اکسیژن، کاهش آلودگی و تنظیم دما.

عایق‌بندی و صرفه‌جویی انرژی

کاهش انتقال گرما، سرما، صدا و بهینه‌سازی مصرف انرژی.

افزایش ارزش ملک

بهبود زیبایی ساختمان و جذب خریداران.

فرم درخواست مشاوره و استعلام قیمت

مزایای روف گاردن و بام سبز

روف گاردن می‌تواند باعث کاهش آلودگی هوا و آلودگی صوتی در ساختمان شود. علاوه بر زیبایی و جذابیت بصری، مزایای بسیاری در ابعاد زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد. این ابعاد می‌توانند روحیه افراد را به طور ماندگار و طولانی مدت خوب نگه دارند. به محض ساخته شدن روف گاردن پشت بام، تجربیات خوب احساس می‌شود. سبز کردن پشت بام و آوردن طبیعت به خانه، مهم‌ترین مزیتی است که با طراحی آن به دست می‌آید.

مزایای زیست محیطی

بخش زیادی از مشکلات زندگی شهری به دلیل آلودگی هوای فزاینده در سال‌های اخیر است. داشتن پشت بام سبز در کاهش گرد و غبار، دود و دم و فشار هوای ناسالم اثر می‌گذارد. نتیجه این کاهش، از بین رفتن جزیره‌های حرارتی شهری در محیط و کاهش فشار شهرنشینی روی افراد است. گیاهانی که در پشت بام کار می‌شوند، دما و آلودگی هوا را کنترل می‌کنند و برای رشد کردن، دی‌اکسید کربن را به اکسیژن تبدیل می‌کنند.

در شرایط آب و هوایی بارانی و برفی، آب جذب شده از طریق ریزش آسمانی، توسط گیاهان در پشت بام جذب می‌شود. برای کاهش مصرف آب، می‌توان از منبع ذخیره آب در پشت برای ذخیره ریزش باران را درون آن استفاده کرد. پرنده‌ها نیز می‌توانند در بین گیاهان و روی آلاچیق و پرگولا لانه کنند و فضایی کاملاً طبیعی روی سقف خانه ایجاد شود.

اصول طراحی روف گاردن

برای اجرای یک روف گاردن موفق، رعایت اصول طراحی ضروری است. این فضا باید به گونه‌ای طراحی شود که علاوه بر زیبایی، از نظر فنی و ساختاری نیز استاندارد باشد. توجه به وزن سازه، سیستم زهکشی، انتخاب گیاهان مناسب و تأمین نیازهای نگهداری از جمله نکاتی است که در طراحی بام سبز باید مدنظر قرار گیرد. در ادامه، مهم‌ترین اصول طراحی روف گاردن را بررسی می‌کنیم.

توجه به وزن سازه

قبل از اجرای روف گاردن، باید میزان تحمل بار سازه بررسی شود. خاک، گیاهان، سازه‌های چوبی یا فلزی و تجهیزات دیگر وزن قابل توجهی به ساختمان اضافه می‌کنند. در صورتی که بام ساختمان ظرفیت کافی نداشته باشد، نیاز به تقویت سازه وجود دارد. به همین دلیل، مشورت با مهندسان سازه قبل از اجرا ضروری است.

سیستم زهکشی و عایق‌بندی روف گاردن

زهکشی مناسب از جمع شدن آب و آسیب‌های رطوبتی جلوگیری می‌کند. روف گاردن باید دارای سیستم زهکشی کارآمدی باشد که آب اضافی را هدایت کرده و مانع از نشت آب به طبقات پایین شود. همچنین، عایق‌بندی مناسب برای جلوگیری از نفوذ رطوبت به سقف ساختمان یکی از مهم‌ترین مراحل طراحی بام سبز است.

انتخاب گیاهان مناسب

همه گیاهان برای استفاده در روف گاردن مناسب نیستند. عواملی مانند شرایط آب‌وهوایی، میزان نور خورشید، تحمل خشکی و وزن گیاهان باید در نظر گرفته شود. معمولاً از گیاهان مقاوم در برابر باد و کم‌آب، مانند ساکولنت‌ها و چمن‌های مخصوص، استفاده می‌شود تا نگهداری آن‌ها ساده‌تر باشد.

تأمین نور و آبیاری

روف گاردن باید به نحوی طراحی شود که گیاهان نور کافی دریافت کنند. در صورت وجود سایه زیاد، باید از گیاهان سازگار با نور کم استفاده شود. همچنین، سیستم آبیاری باید متناسب با نوع گیاهان انتخاب شود. روش‌های آبیاری قطره‌ای یا سیستم‌های خودکار می‌توانند بهره‌وری آب را افزایش داده و نیاز به نگهداری را کاهش دهند.

توجه به زیبایی بصری و طراحی معماری

علاوه بر عملکرد، طراحی بصری روف گاردن نیز اهمیت زیادی دارد. انتخاب ترکیب رنگی مناسب برای گیاهان، استفاده از مسیرهای سنگفرش، مبلمان مخصوص فضای باز و نورپردازی می‌تواند زیبایی بام سبز را افزایش دهد. هماهنگی طراحی با سبک معماری ساختمان نیز از نکات کلیدی در ایجاد یک فضای دلنشین و کاربردی است.

مزیت‌های اقتصادی پشت بام سبز

معمولاً روف‌گاردن به شکل عایق حرارتی عمل می‌کند. به طوری‌که نور خورشید توسط گیاهان جذب می‌شود، گرمای هوا روی کف سازی روف گاردن تابیده می‌شود و به دلیل ‌فاصله‌گذاری، عایق حرارتی می‌شود. گرمای هوا در همان پشت بام تعدیل می‌شود و باعث کاهش مصرف انرژی برای سرمایش خواهد شد. در زمستان هم انرژی مصرف شده برای گرمایش، از پشت بام و دیوارها بیرون نخواهد رفت.

طول عمر سقف خانه بالاتر می‌رود، دیرتر به دلیل بارش باران و آفتاب تند خراب می‌شود و احتمال نم دادن و خراب شدن در آن از بین می‌رود. داشتن چنین پشت بامی برای هر خانه نوعی مزیت اقتصادی هم دارد که هزینه خانه‌های کل ساختمان را بالا می‌برد.

مزایای اجتماعی روف گاردن

وجود روف گاردن در ساختمان، باعث بالا رفتن حس شادی در بین ساکنین و اهالی می‌شود. داشتن پشت بام سبز که بشود در آن دورهمی و مهمانی برگزار کرد یا برای استراحت به آن رفت، برای ساختمان اهمیت دارد. زیبایی شهر با وجود این پشت‌بام‌ها بیشتر دیده می‌شود و شهرنشینی به معنای گذشته که فقط با ساختمان‌ها و دیوارها سر و کار داشتیم، کمرنگ می‌شود.

مزیت‌های دیگر روف گاردن

بام سبز یک راهکار کاربردی و مفید در طراحی پایدار شهری محسوب می‌شود و با تأثیرات گسترده خود می‌تواند در کاهش هزینه‌ها، بهبود محیط زیست و افزایش کیفیت زندگی موثر باشد. بسته به نوع طراحی و نیاز پروژه، می‌توان مزایای آن را بیشتر شناسایی و استفاده کرد.

سبک های مختلف روف گاردن

هر پشت بامی می‌تواند روف گاردن متفاوتی داشته باشد. انتخاب سبک مناسب برای روف گاردن کاملاً به کاربری، بودجه، موقعیت مکانی و علاقه کاربران وابسته است. استفاده از یک طراح حرفه‌ای می‌تواند ترکیب مناسبی از المان‌های مختلف را ارائه داده و روف گاردنی زیبا، کاربردی و پایدار را ایجاد کند.

روف گاردن یا بام سبز به دلیل انعطاف در طراحی و سازگاری با نیازها و شرایط مختلف، سبک‌های متنوعی دارد. انتخاب سبک مناسب به عواملی مانند هدف استفاده، ظرفیت سازه، بودجه و سلیقه کاربران بستگی دارد.

روف گاردن طبیعی

در این سبک از گیاهان بومی و طبیعی که با محیط اقلیمی ساختمان سازگار هستند، استفاده می‌شود. طراح معمار سعی می‌کند حالتی شبیه محیط‌های طبیعی مانند جنگل، باغ‌های وحشی یا محیط‌های زیستی محلی را تداعی کند. این سبک نیاز به نگهداری کم دارد و اغلب در روف گاردن‌های گسترده دیده می‌شود.

لازم نیست که تمام المان‌ها و عناصر سازنده بام سبز مانند آلاچیق، آبنما، برکه، فلاورباکس، کف سازی، مبلمان فضای سبز، پرگولا و دیگر عناصر در آن به کار رود. هزینه اجرای پایینی دارد و خیلی سریع اجرا می‌شود.

سبک مدرن و مینیمال

این سبک بر طراحی مینیمال، خطوط ساده و استفاده از متریال‌های مدرن مانند بتن، فلز و شیشه تمرکز دارد. فضای سبز در این سبک اغلب با عناصر معماری ترکیب می‌شود. درختچه‌های کوتاه، کاشت‌های مرتب و ترکیب چمن مصنوعی یا طبیعی با سنگ‌فرش یا المان‌های خورده‌ریز استفاده می‌شود.

سبک آسیایی یا باغ ژاپنی

الهام گرفته از باغ ژاپنی، این سبک فضایی آرام و الهام‌بخش برای تأمل و مدیتیشن ایجاد می‌کند. استفاده از المان‌هایی مانند سنگ‌ها، شن، بامبو، آبنماهای کوچک یا برکه‌های مصنوعی و گیاهانی نظیر بونسای، خزه و افراهای کوچک بسیار رایج است.

سبک اروپایی یا کلاسیک

در این سبک روف گاردن از طراحی قرینه، گلدان‌های تزئینی، نیمکت‌های کلاسیک و مسیرهای سنگفرش با الگوهای منظم استفاده می‌شود. گل‌های زینتی و درختچه‌هایی با شکل‌گیری خاص (مثل شمشاد فرم‌دهی شده) برجسته‌ترین المان‌های این سبک هستند.

برای فضاهای لوکس و رسمی مانند سازمان‌ها و تالارهای جشن و عروسی مناسب تر هستند. با توجه به المان‌های بالای به کار رفته در این سبک، هزینه نگه‌داری بالاتری هم دارند.

سبک ماژولار

در سبک ماژولار، از سیستم‌های آماده مانند گلدان‌ها، جعبه‌های کاشت ماژولار و قطعات جدا از هم استفاده می‌شود. انعطاف‌پذیری بالا در طراحی و تغییرات بعدی دارد.

برای فضاهای کوچک و موقتی بیشتر مناسب است، به راحتی اجرا می‌شود و قابلیت جابجایی دارد.

سبک تفریحی و کاربردی

تمرکز این سبک بر ایجاد فضایی برای استراحت و تفریح است. شامل المان‌هایی نظیر مبلمان فضای باز، آلاچیق، باربیکیو، کف‌های چوبی (Decking) و استخرهای کوچک می‌شود. چنین سبکی برای وقت‌گذرانی طراحی می‌شود.

برای اجرای این سبک، نیاز به فضای چندمنظوره برای تعامل اجتماعی و آرامش وجود دارد. برای ساختمان‌های مسکونی لوکس یا ساختمان‌های تجاری طراحی می‌شود و معمولاً نیاز به مساحت بزرگ دارد.

سبک خاص و الهام‌بخش

در این سبک طراحی بر اساس یک موضوع خاص یا الهام‌بخشی هنری صورت می‌گیرد. شامل طراحی‌های خلاقانه و خاص مثل بام گلخانه‌ای، بام آبی، یا حتی بام سبز به شکل یک اثر هنری است.

سوالات متداول

روف گاردن را روی هر پشت بامی می شود ساخت؟

اندازه پشت بام روی ساخت روف گاردن اثری ندارد، فقط ممکن است که عناصر سازنده روف گاردن کمی تغییر کنند.

چه المان‌هایی توی روف گاردن استفاده می شوند؟

تمام عناصری که در حیاط خانه می‌شود اجرا کرد، در روف گاردن نیز قابل اجرا هستند. آبنما، آلاچیق، پرگولا، دیوار سبز، چوب ترمو، حوض آب، باربیکیو، فلاورباکس و گیاهان رونده، همگی می‌توانند در روف گاردن اجرا شوند.

روف گاردن همان پنت هاوس است؟

خیر. روف گاردن یک فضای عمومی است ولی پنت هاوس فضایی شخصی می باشد.