در محوطه سازی یک باغ آبنما به عنوان یک عنصر اصلی به شمار می آید . آبنماهای باغی می تواند در شکل و طرح های مختلف اجرا شود و با دیگر المان های فضای سبز به تکمیل شدن محوطه سازی کمک کند . به عنوان مثال می توانیم آبنما را به شکل مجسمه و یا صخره هایی که آب از آن سرازیر می شوند اجرا کنیم و در کنار آن با قرار دادن دیوار سبز جلوه زیباتری را به محیط بدهیم . برای داشتن چشم انداز زیبا در فضای باغ می توانبا اضافه کردن عنصر آب به محیط اثرات مطلوبی را برای فضا به ارمغان آورد .
تعریف آبنمای باغی
یکی از المان های زیبا در محوطه سازی آبنما می باشد . آبنما به حوضچه ها و یا حوض های کم عمقی گفته می شود که در آن فواره هایی نصب می شود که آب را از بالا به پایین سرازیر می کند . ساختار آبنماها بستگی به نوع کارایی و فضای اجرایی ، با مصالح خاصی که مناسب نوع خودش است ساخته می شود . در اجرای آبنما چراغ هایی تعبیه شده است که نمای هرچه بیشتر و بهتر و زیباتری را برای آبنما ایجاد می کند . یکی از مهم ترین المان ها در ساخت و تزیین خانه ها و رستوران ها و هتل ها و… آبنما می باشد . کاربرد آبنما فقط به زیبایی و جذابیت محیط خاتمه نمی یابد ،بلکه تاثیر بسزایی در حفظ رطوبت اطراف و خنکی هوا دارند .
ساخت آبنمای باغی
هنگام نصب آبنما ، زمین باید تا حد ممکن یکنواخت و تراز باشد و از هرگونه سنگ و علف هرز پاک شود . پمپ آبنما در حوضچه آن قرار می گیرد ، تا بتواند آب را در آبنما پمپاژ کند . نحوه نصب آبنما کاملا به نوع آبنمایی که انتخاب می شود بستگی دارد . هنگام نصب آبنما در باغ باید به این نکته توجه داشت که در معرض باد نباشد تا مسیر ریزش آب تغییر نکند . می توان از موادی مانند : سنگ ، سیمان ، موزائیک ، سفال ، شیشه و… برای ساخت آبنما استفاده نمود .
مراحل اجرای آبنمای باغی
اجرای آبنما یک امر تخصصی می باشد و نیازمند تجربه و مهارت کافی می باشد . در صورت فراهم نبودن فضای مناسب برای آبنما ، ابتدا باید زیرسازی صورت بگیرد و سپس ساختار آبنما اجرا می شود . هنگام انتخاب محل مناسب باید دقت داشته داشت که محل نصب ، محلی باشد که در معرض دید بوده و در موقعیت مکانی و زاویه دید عالی باشد . هم چنین آبنما ، باید در قسمتی قرار گیرد که آب و برق برای روشنایی و نورپردازی و پمپ آب تامین باشد . نکته حائز اهمیت دیگر این است که آبنما مانع دید سایر المان ها در باغ نباشد .
جنس و مصالح آبنمای باغی
تقریبا می توان از هر چیزی متناسب با سبک بنا و باغچه ی شما آبنماها را ساخت . برای ساخت آبنما متریال های زیادی وجود دارد : به طور مثال چشمه های سنگی ، سیمانی ، رزین و… که رمی توان با سنگ های رودخانه ای و نورپردازی زیبایی آبنما باغی را چندین برابر کرد . حتی آن ها را می توان با فلاور باکس و گیاهان طبیعی ترکیب نمود . برای ایجاد چشمه های ظریف تر و طبیعی تر از عناصر طبیعی مانند ترکوتا ، خاک رس یا سرامیک استفاده می شود .
اندازه آبنمای باغی
اندازه آبنما باید بر اساس فضای باغ و در دسترس بودن نقاط آزاد انتخاب شود ، حتی یک آبنمای کوچک در کوچکترین باغ می تواند محوطه سازی را به یک باغ تزیین شده زیبا تبدیل کند . یکی از ویژگی های مهم در طبقه بندی آبنماها اندازه و محلی می باشد که آبنما در آن فضا قرار می گیرد .
نورپردازی آبنمای باغی
می توانیم با چراغ های رنگارنگ آبنمای باغ خود را تزیین نمود و در قسمت هایی از آب با استفاده از از لامپ های هالوژنی نورپردازی های زیبایی را ایجاد کنیم . نورپردازی به سازه ها رنگ و لعاب جدید و متنوعی می دهد و به باغ یا آبنمای شما ارزش و اعتبار زیادی می بخشد . هم چنین نورپردازی در شب و صدای زیبای ریزش آب در حوضچه آبنما می تواند جلوه بصری و سمعی دلنشینی را به شما می دهد .
مزایای آبنمای باغی
- آبنما در باغ ، فضای آرامی را برای مخاطبین ایجاد می نماید .
- آب روان این احساس را به شما می دهد که لحظاتی را در طبیعت سپری کنید .
- به محیط جلوه طبیعی می بخشد .
- آبنماهای باغی بر اثر ریزش آب ، در محیط باعث ایجاد رطوبت می شود و این بهترین راه حل برای خنک شدن هوا در ماه های گرم تابستانی می باشد .
- آبنماها با ایجاد صدای یکنواخت آب باعث آرامش می شوند .
- تسکین استرس ( بهترین گزینه برای کاهش استرس صدای آب روان می باشد )
- تعمیر و نگهداری آسان
عوامل موثر بر طول عمر آبنما باغی
نگهداری از آبنما
بر خلاف تصور عمومی نگهداری از آبنما بسیار کم است و مراقبت از آن ها آسان است و کاری که افراد باید انجام دهند این است که مطمئن شوند آبنما ، آب کافی برای گردش در سیستم خود دارد . همچنین گاه به گاه آبنما به پاک شدن نیاز دارد چون گرد و غبار و بقایای جرم و رسوب روی سطح آب باقی می ماند و احتیاج به تمیز شدن دارد .
جلوگیری از رشد جلبک در آبنما
جلبک ها معمولا در آبنماهای فضای باز وجود دارند و اگر در آبنما دیده شوند معمولا جلوه خوبی پیدا نمی کنند و شما باید هفته ای یکبار با ریختن جلبک کش به ریشه کن کردن آن ها در آبنما کمک کنید .
انواع آبنما باغی
-
آبنمای سنگی صخره ای
از آبنما سنگی صخره ای در باغ ها ، ویلاها ، سفره خانه ها و… می توان استفاده کرد . آبنماهای صخره ای به خاطر شباهت زیاد شکل و طبیعی بودن ظاهر بسیار زیبا و چشم نواز هستند و حس آرامش را در نگاه اول به اشخاص القا می کنند . آبنماهای صخره ای عموما با سنگ های لاشه ای و پوکه ای و ورقه ای ساخته می شوند . برای ساخت و اجرای این آبنماهای صخره ای و یا آبشار صخره ای باید عایق کاری و لوله کشی کرد و سپس با توجه به موقعیت و شکل آبنما ، سنگ ها و صخره های مورد نیاز را اجرا می کنند . سپس با استفاده از پمپ مخصوص جریان آب را از قسمت ابتدایی به قسمت انتهایی آبنما هدایت می کند .
-
آبنمای دیواری
این نوع آبنما بر روی دیوار نصب می شود و می توان آن را در فضاهای مختلف نظیر لابی ، دیواره های حیاط ، منازل مسکونی ، رستوران ها ، کافی شاپ ها و … اجرا نمود . آبنماهای دیواری قابلیت نصب و اجرا در فضاهای سرپوشیده و فضای باز باغی را دارند و بسیاری از افراد در محل سکونت خود از این نوع آبنماها استفاده می کنند که علاوه بر زیبایی بخشیدن به محیط اطراف باعث ایجاد آرامش با حرکت صدای آب می شود. طراحی این نوع آبنماها بسیار هنری و چشم نواز می باشد که در قالب و اندازه ای می توان اجرا کرد .این نوع آبنما برای کسانی که فضای کوچک و محدودی دارند ،گزینه بسیار مناسبی می باشد .
-
آبنمای آب و آتش
ترکیب آب و آتش جلوه زیبایی را ایجاد کرده که امروزه دارای طرفداران زیادی می باشد .
آبنما در باغ های ایرانی
در قرون گذشته ایرانیان باغ‌ها را بیشتر در زمین‌های شیب‌دار احداث می‌کردند و با ایجاد پلکان در مسیر آب ، جریان ملایم آب ، تند و پر سر و صدا می‌شد . اصلی‌ترین عامل حیات بخشیدن به باغ‌های ایرانی آب جاری بوده است که در چهارباغ‌ها ، جویبارها و جوی های کم شیب و مارپیچی به حرکت در می‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می‌ساخت . در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست ، جدول ها معمولاً با سنگ و آجر ساخته می‌شد . در کف آبنماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود ، اغلب تخته سنگی با تراش سفید رنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب ، جلوه زیبایی دهد .
