چوب ترمووود، عنصری طبیعی و زیباست، اما در برابر رطوبت، پوسیدگی و تغییرات ابعادی آسیبپذیر است. این محدودیتها باعث شدهاند تا از گذشته تا امروز، انسان به دنبال روشهایی برای افزایش مقاومت چوب باشد. فرآیند ترمووود پاسخی مدرن و طبیعی به این نیاز است که با استفاده از گرما و بخار آب، چوب معمولی را به محصولی پایدار، مقاوم و بادوام تبدیل میکند. در این فرآیند، هیچگونه ماده شیمیایی به چوب اضافه نمیشود و تمامی تغییرات از طریق حرارت کنترلشده صورت میگیرد. در ادامه، با مراحل دقیق تولید ترمووود و ویژگیهای منحصربهفرد آن آشنا خواهید شد.
فرآیند تولید ترمووود چیست؟
فرآیند ترمووود به مجموعهای از عملیات حرارتی گفته میشود که ساختار سلولی چوب را به صورت دائمی تغییر میدهد. هدف اصلی این فرآیند، تجزیه همیسلولزهای (قندها) موجود در چوب است. این قندها منبع غذایی اصلی برای قارچها، باکتریها و حشرات هستند. با از بین بردن آنها، چوب در برابر حملات بیولوژیکی مقاوم میشود. همچنین، این فرآیند باعث حذف رطوبت و تنشهای داخلی چوب شده و پایداری ابعادی آن را به شدت افزایش میدهد.
تولید ترمووود در سه مرحله اصلی و کاملاً کنترلشده صورت میگیرد که هر مرحله نقش حیاتی در کیفیت محصول نهایی دارد.
مراحل سه گانه تولید ترمووود به صورت دقیق
مرحله اول: خشک کردن در کوره (افزایش دما تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد)
در این مرحله، چوبها داخل کورههای مخصوص قرار میگیرند. با استفاده از گرما و بخار آب، دمای کوره به سرعت بالا رفته و به حدود ۱۰۰ درجه سانتیگراد میرسد. سپس، دما به صورت یکنواخت تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد افزایش مییابد. در طول این فرآیند، بخار آب نقش بسیار مهمی ایفا میکند:
- بخار آب مانند یک پوشش محافظ روی چوب عمل کرده و از ترک خوردگی و آسیبدیدگی آن جلوگیری میکند.
- کنترل دما و جلوگیری از آتشگرفتن چوب را به عهده دارد.
- تغییرات شیمیایی اولیه را تسریع میکند.
در پایان این مرحله، رطوبت داخلی چوب به نزدیک صفر درصد میرسد و چوب برای مرحله اصلی حرارتدهی آماده میشود.
مرحله دوم: حرارتدهی شدید (افزایش دما تا ۲۲۵ درجه سانتیگراد)
پس از خشک شدن کامل، دمای کوره با دقت و به آرامی افزایش مییابد. درجه حرارت نهایی بسته به نوع و کاربرد نهایی چوب، بین ۱۸۵ تا ۲۲۵ درجه سانتیگراد تنظیم میشود و به مدت ۲ تا ۳ ساعت ثابت نگه داشته میشود. این مرحله حیاتیترین بخش از فرآیند ترمووود است که خواص اصلی چوب ترمو را ایجاد میکند. در این دما، ساختار سلولی چوب دستخوش تغییرات دائمی میشود و همیسلولزها و رزینهای موجود در آن تجزیه میشوند.
- ترمو-اس (Thermo-S): دمای این دسته از ترمووود حدود ۱۸۵ درجه سانتیگراد است و بیشتر برای مصارفی که ثبات ابعادی اهمیت دارد (مانند نمای داخلی) استفاده میشود.
- ترمو-دی (Thermo-D): دمای این دسته از ترمووود به حدود ۲۱۲ درجه سانتیگراد میرسد و مقاومت بسیار بالایی در برابر پوسیدگی و شرایط جوی دارد. این نوع ترمووود برای مصارف بیرونی مانند نما و کفپوش مناسب است.
مرحله سوم: سرد کردن و رطوبتدهی مجدد
در این مرحله، پس از اتمام حرارتدهی، دمای کوره با استفاده از پاشش آب به سرعت کاهش مییابد. زمانی که دما به حدود ۹۰ درجه سانتیگراد یا کمتر میرسد، مجدداً رطوبت به چوب تزریق میشود. این کار باعث میشود تا چوب از حالت بسیار خشک و شکننده خارج شده و به یک سطح رطوبت بهینه (حدود ۴ تا ۷ درصد) برسد. رطوبت کنترلشده در این مرحله، چوب را برای مراحل بعدی مانند برش، ماشینکاری و نصب، آماده و انعطافپذیر میکند.
ویژگیهای کلیدی چوب ترمو پس از فرآیند تولید
پس از گذراندن فرآیند ترمووود، چوب دارای ویژگیهای منحصربهفردی میشود که آن را از چوب معمولی متمایز میکند.
- مقاومت بالا در برابر رطوبت و پوسیدگی: مهمترین مزیت ترمووود، مقاومت فوقالعاده آن در برابر رطوبت و عوامل بیولوژیکی است. به دلیل تجزیه قندهای چوب، قارچها و حشرات نمیتوانند از آن تغذیه کنند.
- ثبات ابعادی: با حذف رطوبت و تنشهای داخلی، ترمووود دیگر مانند چوب معمولی با تغییرات رطوبتی محیط دچار انقباض یا انبساط نمیشود. این ویژگی آن را برای استفاده در فضاهای بیرونی بسیار ایدهآل میکند.
- هدایت حرارتی پایین (عایق حرارتی): چوب ترمو به دلیل کاهش چگالی، به یک عایق حرارتی عالی تبدیل میشود. این خاصیت باعث میشود که سطح چوب داغ نشود و گزینه بسیار مناسبی برای فضاهای مرطوب مانند سونا باشد.
- رنگ زیبا و یکنواخت: حرارتدهی شدید باعث میشود تا چوب به یک رنگ قهوهای تیره و یکنواخت در سراسر قطعه تبدیل شود که جلوهای طبیعی و جذاب به آن میبخشد.
- کاهش وزن: با از بین رفتن رطوبت و بخشی از ترکیبات شیمیایی، چگالی و وزن چوب تا حدود ۱۰ درصد کاهش مییابد.
کاربردهای ترمووود در معماری و دکوراسیون
به دلیل ویژگیهای فوقالعادهای که فرآیند ترمووود به چوب میبخشد، این محصول در بخشهای مختلفی از صنعت ساختمان و دکوراسیون مورد استفاده قرار میگیرد:
- نمای ساختمان: مقاومت در برابر شرایط جوی، ترمووود را به بهترین گزینه برای نمای چوبی تبدیل کرده است.
- کفپوش فضای باز: ثبات ابعادی و مقاومت در برابر رطوبت، آن را برای استفاده در اطراف استخر و کفپوش بالکنها مناسب کرده است.
- سونا و فضاهای مرطوب: خاصیت عایق حرارتی و مقاومت در برابر رطوبت، ترمووود را به انتخابی ایدهآل برای ساخت سونا تبدیل میکند.
- آلاچیق و پرگولا: مقاومت بالا در برابر پوسیدگی و حشرات، عمر این سازهها را افزایش میدهد.
- دکوراسیون داخلی: رنگ زیبا و حس طبیعی چوب، آن را برای استفاده در دیوارپوش و سقف کاذب محبوب کرده است.
هزینه ترمووود و عوامل مؤثر بر آن
هزینه ترمووود به چندین عامل کلیدی بستگی دارد که باید پیش از خرید در نظر گرفته شوند.
- نوع چوب: ترمووود از انواع مختلفی از چوب مانند درخت کاج، زبان گنجشک و… ساخته میشود. هر کدام از این چوبها قیمت متفاوتی دارند.
- درجه کیفی (ترمو-اس یا ترمو-دی): ترمووودهای کلاس Thermo-D به دلیل مقاومت بالاتر، معمولاً قیمت بیشتری نسبت به کلاس Thermo-S دارند.
- ضخامت و ابعاد: هرچه ضخامت و ابعاد الوارهای ترمووود بیشتر باشد، قیمت آن نیز بالاتر میرود.
- برند و تولیدکننده: برندهای معتبر و شناختهشده که کیفیت محصول آنها تضمین شده است، ممکن است قیمت بالاتری داشته باشند.
- هزینههای نصب: علاوه بر قیمت خرید چوب، هزینههای برش، آمادهسازی و نصب توسط تیم اجرایی نیز باید در نظر گرفته شود.
برای برآورد دقیق هزینه، بهتر است با متخصصین مشورت کرده و با توجه به نوع کاربرد و بودجه خود، بهترین گزینه را انتخاب کنید.
| مورد | توضیحات | هزینه تقریبی (تومان) به ازای هر متر مربع |
|---|---|---|
| خرید ترمووود فنلاندی | چوب اش یا کاج حرارتدیده با کیفیت بالا | 2,500,000 – 3,800,000 |
| خرید ترمووود ایرانی یا ترکیهای | کیفیت متوسط تا بالا | 1,800,000 – 2,500,000 |
| زیرسازی فلزی یا چوبی | برای نصب کف یا نما | 600,000 – 1,200,000 |
| رنگ و پوشش محافظ | روغن مخصوص ترمووود ضدآب و UV | 150,000 – 300,000 |
| اجرت نصب | نصب کف یا نما بهصورت تخصصی | 400,000 – 900,000 |
نتیجهگیری
فرآیند ترمووود یک نوآوری ارزشمند در صنعت چوب است که با روشی طبیعی و بدون استفاده از مواد شیمیایی، محدودیتهای چوب معمولی را از بین میبرد. این فرآیند با سه مرحله کلیدی، چوبی با مقاومت بالا در برابر رطوبت، پایداری ابعادی فوقالعاده و خاصیت عایق حرارتی تولید میکند. در نتیجه، چوب ترمو به عنوان یک متریال پایدار و زیبا، به یکی از بهترین گزینهها برای استفاده در معماری مدرن و دکوراسیون تبدیل شده است.
سؤالات متداول
آیا ترمووود با مواد شیمیایی آغشته است؟ خیر، فرآیند ترمووود کاملاً طبیعی و بدون استفاده از هیچگونه مواد شیمیایی انجام میشود.
مهمترین مزیت ترمووود نسبت به چوب معمولی چیست؟ مهمترین مزیت آن، ثبات ابعادی بسیار بالا و مقاومت در برابر پوسیدگی و حشرات است.
چرا ترمووود برای سونا مناسب است؟ به دلیل هدایت حرارتی پایین، سطح آن داغ نمیشود و به همین دلیل برای ساخت سونا بسیار ایمن و مناسب است.
آیا رنگ ترمووود در برابر نور خورشید تغییر میکند؟ بله، مانند هر چوب دیگری، در طول زمان و در معرض نور خورشید، رنگ آن به تدریج به نقرهای متمایل میشود که میتوان با روغنکاری دورهای از آن جلوگیری کرد.
